Nick is een docent met een geheim. Hij bezit een magisch voorwerp: een zandloper waarmee de tijd wordt stilgezet. Wanneer omgedraaid, zet de zandloper de tijd stil voor de periode dat het duurt voor het zand om door de magische zandloper te vallen. Het is een klein ding dus de tijd staat nooit lang stil – niemand merkt er eigenlijk wat van. Ook kent niemand van het geheim van Nick, zelfs zijn vrouw en kinderen niet. Het is iets van hem alleen.
Voor Nick is de zandloper een dierbaar bezit. Vroeger zette hij het liefst de zonsopkomst stil, om er net wat langer van te genieten. Ook zijn er talloze momenten wanneer hij de tijd stilzette om naar zijn kinderen te kijken. Momenten wanneer een van hen, met lichtjes in de ogen, luistert naar een spannend verhaal, lacht om een goede grap of ontspant door een liefdevolle aanraking van hun moeder. De tijd heeft Nick een dosis observatievermogen gegeven: hij kan dingen, in de rust van de zandloper, van meerdere kanten bekijken.
Tegenwoordig gebruikt Nick de zandloper niet meer om momenten stil te leggen. Het leven loopt zoals het loopt en ieder moment is tijdelijk. Hij koestert met name de tijd in zijn drukke dagen als leraar, waarin tijd een luxe is. Aan het einde van een drukke ochtend, dag of week, neemt hij de zandloper uit zijn broekzak voor een extra kop thee, een blokje om het schoolgebouw, of een wandeling door de bossen en velden. Dit is de tijd voor Nick om na te denken en reflecteren. Wat voor docent wil ik zijn? Volg ik nog mijn morele kompas? Is dit de weg naar praktische wijsheid?
De tijd leert dat er niet één oplossing is voor deze vragen, maar ze vanuit verschillende perspectieven te bezien. Bijvoorbeeld de verscheidenheid aan collega’s die op diverse manieren omgaan met veranderingen in hun beroep. Zoals een collega Nederlands die een passieve houding aanneemt wat betreft kwaliteitsverbeteringen, iets wat Nick in eerste instantie irriteert. Na een moment met de zandloper ziet Nick dat de docent niet met één, maar met talloze veranderingen tegelijkertijd moet omgaan; overspoeld door onzekerheden zoals corona en daarom bezig met ‘overleven’ in onderwijsland. Hij voelt dat ook deze collega de kwaliteitsverbetering die hij voor ogen heeft zal moeten dragen (gezamenlijk met het team) om het een succes te laten zijn op school.
Het stilzetten van de tijd is niet alleen maar rozengeur en maneschijn, maar komt met een bepaalde verantwoordelijkheid. Voor Nick is dit een bewustzijn van de complexiteit van onderwijsland. Bijvoorbeeld het bewustzijn van professionele kwetsbaarheid: door je kwetsbaar op te stellen als onderwijsprofessional, geef je ruimte aan de dialoog. De dialoog zet de deur open naar reflectie en feedback. Feedback is belangrijk, maar Nick houdt zich vooral bezig met de vraag: wanneer is goed, dan goed genoeg? Veel leraren voelen zich overvraagd, erkent Nick. Dat is onderdeel van diezelfde complexiteit van het vak. Een gevaar dat altijd op de loer ligt wanneer je de deur opent voor dialoog is twijfel.
Professionele kwetsbaarheid en complexiteit roepen emoties op bij docenten, en dus ook bij Nick, verwondering, hulpeloosheid, boosheid, tederheid of verbazing. Iedere collega-docent heeft een hart voor het werken met kinderen, ziet Nick. Een dialoog zet de deur open voor confronterende vragen, soms precies van diegene waarvan je niks wilt horen omdat ze jou niet begrijpen. Maar wanneer er wederzijds respect is, gelooft Nick, helpt het tonen van emoties juist.
Emoties helpen gedeeld begrip te hebben tussen jezelf en je gesprekspartners: herkenning en verbinding.
De zandloper lijkt Nick veerkracht te geven: de kracht om op zijn eigen manier mee te bewegen met wat er als onderwijsprofessional op zijn pad komt. De tijd stil zetten koestert hij dan ook met heel zijn hart want hij weet wat het hem heeft gebracht. Een perspectief dat de ene dag mistig is kan de andere dag kraakhelder zijn. Het feit dat men anders over dingen denkt is voor Nick daarom geen teleurstelling, maar een bewustwording dat iedereen (eigen) tijd nodig heeft om verschillende perspectieven waar te nemen en een eigen pad te kiezen. Zelf kiest hij graag steeds een andere weg want de wereld ziet er zo mooi uit, vanaf een nieuwe plek.
Adaptief vermogen
Tijd is voor Nick een belangrijke factor in de keuzes voor gedrag. Tijd faciliteert reflecteren, zaken vanuit verschillende perspectieven bekijken, begrip voor de ander (bijvoorbeeld een collega). Zijn handelen wordt gekenmerkt door professionele kwetsbaarheid en voeren van de dialoog met collega’s. Aan Nick is te zien dat reflectie en begrip hem de kracht geven om op zijn eigen manier mee te bewegen met wat er op zijn pad komt. Nick is leergierig en dankbaar voor nieuwe kennis of inzichten, die hij benut op zijn eigen manier.
Toekomstbestendig leraarschap
Nick is zich bewust van de complexiteit van onderwijsland en heeft oog voor de verschillende actoren in het systeem en diens perspectieven. Hij hecht belang aan het verbinden van de verschillende actoren vanuit een verkiesbare toekomst. Zijn doel is om te blijven leren want de behoeften van zijn leerlingen blijven veranderen door de tijd heen. Hij is docent in het mbo.
Meer lezen? Ga naar het overzicht van de twaalf fictieve verhalen.
Dit verhaal is geïnspireerd op een briefwisseling tussen een leraar en een onderzoeker. Door verhalen kunnen we beter begrijpen hoe het voelt om leraar te zijn. Het verhaal is een uitnodiging om je eigen ervaringen tegen af te zetten.
We nodigen jou daarom uit om een reactie te plaatsen. Dit kan zijn een (emotionele) herkenning, een vraag die je op basis van het verhaal aan jezelf stelt, óf een vraag aan ‘een’ ander. Het kan ook zijn dat je door het lezen van het verhaal geïnspireerd bent geraakt om zelf een kort verhaal te schrijven dat jouw beeld of gevoel van het veranderend beroepsbeeld beschrijft, dat kan ook! Elke reactie draagt bij aan het op gang brengen van het gesprek over emoties die spelen rond het veranderend beroepsbeeld. Je reactie zal op deze pagina te lezen zijn. Heb je dit liever niet, stuur je reactie dan naar info@expeditieteam.nl.
Geef een antwoord